Przewóz żywych zwierząt – co trzeba wiedzieć?

Transport zwierząt jest z jednej strony koniecznością, z drugiej zaś naraża je na silny stres i dyskomfort. W Polsce i w Europie około 80% przewozów dotyczy zwierząt rzeźnych – reszta to transport zwierząt hodowlanych i użytkowanych sportowo. Straty wynikające ze źle przeprowadzonego transportu zwierząt – zwłaszcza rzeźnych, mogą być ogromne. Aby zadbać o dobrostan zwierząt, przewożone zwierzęta podlegają ochronie prawnej. O czym trzeba pamiętać podczas ich przewożenia?

 

Prawo a transport zwierząt

W Polsce przepisy prawne dotyczące przewozu zwierząt wynikają z Rozporządzenia Rady z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu i związanych z tym działań oraz zmieniających dyrektyw 64/432/EWG i 93/119/WE i rozporządzenia WE nr 1255/97. Do ogólnych wymogów należy zapewnienie zwierzętom bezpieczeństwa, ochrony przed warunkami meteorologicznymi, urządzeń do załadunku i wyładunku, które nie powodują zranień oraz odpowiedniej wysokości pojazdu i powierzchni podłogi. Wymagania dotyczą również czystości pojazdu i jego dezynfekcji. Przy transporcie zwierząt przez rolników czy hodowców, wykorzystujących własne środki transportu w celu sezonowego wypasu lub jeśli transportują oni zwierzęta do 50 km, obowiązują ogólne wymagania dobrostanowe. Nie muszą oni spełniać wszystkich wymagań formalnych i technicznych, jakie stawiane są przewoźnikom transportującym zwierzęta w celach zarobkowych. Przewoźnicy realizujący transport o charakterze komercyjnym – do rzeźni, na targi, wystawy, konkursy, do punktów skupu, muszą posiadać specjalne zezwolenia, a kierowcy odpowiednią licencję. Osoby przewożące zwierzęta muszą odbyć szkolenia celem nabycia uprawnień zawodowych.

 

Jak transportować zwierzęta?

Każdy transport wywołuje u zwierząt stres transportowy. Aby go zminimalizować, niezbędne są wiedza i doświadczenie zarówno przewoźnika, jak również pozostałego personelu. Najbardziej stresogenny jest załadunek i wyładunek zwierząt, głównie ze względu na hałas, wibracje i wstrząsy, za wysoką lub za niską temperaturę panującą w pojeździe, stłoczenie i ograniczenie ruchu oraz brak wody i pokarmu. Niestety wpływ na utratę energii zwierzęcia mają również czynniki związane z samym sposobem jazdy: niewłaściwą techniką jazdy, prędkością jazdy, przyśpieszaniem i hamowaniem. Jakość mięsa i przydatność wykorzystania skór obniżają też fizyczne okaleczenia i uszkodzenia ciała zwierząt, powstające podczas transportu. Do jeszcze większych strat przyczynia się nadmierny stres, gdyż powoduje pojawienie się tzw. mięsa wadliwego PSE. Stres podczas transportu zwiększa podatność zwierząt na infekcje.

Kierowcy powinni wiedzieć, jak obchodzić się ze zwierzętami w czasie załadunku i rozładunku, jak regulować im wentylację oraz jakie są objawy stresu i zachorowania, a także jak postępować ze zwierzętami chorymi i rannymi.